SP Arhitektura i urbanizam na FKC

Naslovnim sloganom “Hoćemo čist Vrbas!” u subotu, 25. 9.2021 godine je završen Festival kanalizacionih cijevi, Vrbas, Banja Luka, koji je trajao od ponedjeljka 20. 9.2021. godine. Tokom šest festivalskih dana, učesnici su pokušali da, kroz bogat i raznovrstan program, pokrenu široku javnu debatu o problemu zagađenja rijeke Vrbas i da se pridruže inicijativi za izgradnju sistema za prečišćavanje otpadnih voda.

Centralni dio programa je zauzimala small SCALE radionica za studente Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta (Aleksandar Marić, Isidora Komljenović i Andrej Simićević) i Akademije umjetnosti (Vesna Antešević, Bosa Ostić) Univerziteta u Banjoj Luci. Studenti su mapirali kanalizacione ispuste u rijeku Vrbas u užem urbanom području (između mostova Zeleni i Rebrovački), a zatim su zajedno sa mentorima (Borjana Mrđa i Igor Kuvač) radili na vizuelnom iskazu o temi i problemu, koji je realizovan kroz različite formate.

Radionicu su pratila predavanja stručnjaka iz oblasti hidrotehnike (Žana Topalović), prostora i pejzaža vode (Ognjen Šukalo), savremene vizuelne umjetnosti (Borjana Mrđa) i urbanog javnog prostora (Isidora Karan i Milana Stijak), koji su zajedno doprinijeli analitičkom procesu radionice i inspirisali akciju učesnika.

Rezultati radionice su realizovani u nekoliko formata:

1. mapiranjem ispusta kroz urbanu šetnju (uz podršku Kajak kluba Vrbas Banja Luka) i vožnju dajak čamcima (uz podršku Dajak kluba Banja Luka);
2. S.O.S. za Vrbas- performansom sa puštanjem obojenih dimnih signala na kanalizacionim ispustima duž rijeke;
3. manifestacionom festivalskom šetnjom kroz centar grada;
4. prostornom instalacijom male razmjere na Trgu Krajine (uz podršku Grada Banja Luka);
5. izložbenim panelima koji demistifikuju problem zagađenja i izgradnje sistema za prečišćavanje otpadnih voda;
6. panel diskusijom za učesnike; te
7. kratkim promo videom.

Poseban segment festivala, činila je izložba Pjezaž Vrbasa- uslovno, studenata drugog ciklusa studija Arhitektura i urbanizam Arhitektonsko- građevinsko-geodetskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci. Na izložbi je prikazano osam urbanističko-arhitektonskih projekata, koji na neki način tretiraju rijeku Vrbas, njeno priobalje ili neposredni kontekst, a čija opravdanost zavisi od samo jednog uslova- čistoće vode. Projekti su nastali tokom pet akademskih godina rada studijskog programa i većinom su ranije izlagani u različitim formatima, te bivali zapaženi i nagrađivani. Među njima su projekti:

• Slobodana Peulića (Regeneration of Industrial heritage. Case study of hydroelectric power-plant revival in Banja Luka, Bosnia and Herzegovina),
• Nemanje Babića (Legat jednog predgrađa),
• Vanje Đurđević (Redizajn priobalja i starog mosta u Delibašinom selu),
• Dajane Papaz i Maje Radmanović (Redizajn priobalja na lokaciji naselja Česma: dio od mosta do Ade),
• Isidore Gačić (Redizajn priobalja u naselju Delibašino selo),
• Zorana Uljarevića (Regeneracija naselja Mađir kroz projekat gradske bašte),
• Milice Borić (Novi stari duh Šehera) i
• Jovane Janjić (Disperzivni edukativni centar u Gornjem Šeheru).

a tretiraju dugački tok rijeke sa nekoliko fokusa- Srpske Toplice (Gornji Šeher), Ušće Vrbanje u Vrbas, Mađirsko polje i Delibašino selo-Trapisti.

Sve vrijeme, festival se uživo mogao pratiti na društvenim mrežama preko profila Istraživačkog centra za prostor, small SCALE projekta, Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakultet, Instagram profila @arhi.student i svih drugih učesnika projekta. O festivalu su takođe izvijestili različiti mediji, televizije ATV i EltaTV, portali mondo.ba, aabh.ba idr.

Projekat je podržala Ambasada Francuske u Bosni i Hercegovini.

Fotografije: Aleksandar Marić