Doprinos istraživačkog tima AGGF UNIBL istraživanju stanja i promjena Zemljine kore

Istraživački tim Studijskog programa Geodezija Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci, u sastavu: Dejan D. Vasić, Gorana Z. Todorić i Radenko I. Višnjić,  nedavno objavio rezultate sopstvenog istraživanja u uglednom časopisu „Survey Review“ (http://www.surveyreview.org/) – jednom od najznačajnijih, u svijetu, u oblasti Geodezije, sa faktorom uticaja, za 2016. godinu, 0,929 (2016, Impact Factor: 0.929 ©2017 Thomson Reuters, 2017 Journal Citation Reports® ), dajući time izuzetan doprinos istraživanju stanja i promjena  Zemljine kore.

Originalni naučni rad iz oblasti Geodezije, uže naučne oblasti Geodetski referentni sistemi i Geodetski premjer, objavljen je pod nazivom „Geostatistical determination of recent vertical movements of the Earth's crust on the territory of the Republic of Srpska“ (prevod: „Geostatističko određivanje savremenih vertikalnih pomjeranja Zemljine kore na teritoriji Republike Srpske”) (link na rad: http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/00396265.2017.1308911).

Praćenje, posmatranje i istraživanje stanja i promjena Zemljine kore, primjenom različitih metoda izučavanja i tehnika mjerenja geodezije, geologije, seizmologije, statistike, geofizike, hidrogeologije i sl. neophodno je radi boljeg razumijevanja promjena i mogućih seizmoloških pojava na određenom području, kao i radi izvođenja radova na izgradnji inženjerskih objekata i naseljenih mjesta. Cilj je prilagođavanje promjenama i sprečavanje mogućih neželjenih i/ili katastrofalnih posljedica po ljude, životinje, prirodna i vještačka bogatstva.

Iako su, poslije zemljotresa u Skoplju 1963. godine i u Banjoj Luci 1969. godine, vršena geodetska istraživanja pomjeranja Zemljine kore, i dalje nedostaje povezivanje geodetskih istraživanja Balkanskog poluostrva, uz obezbjeđivanje odgovarajućih geofizičkih i geoloških podataka. Za potrebe geodetskog određivanja vertikalnih pomjeranja Zemljine kore primjenom metoda geostatistike, istraživački tim Studijskog programa Geodezija Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci, sproveo je praktično istraživanje za teritoriju Republike Srpske i veći dio Bosne i Hercegovine. U istraživanju su primjenjeni podaci nivelmana visoke tačnosti, iz pet epoha, u periodu 1899-1973. god.

Na osnovu prostornog vrednovanja vertikalnih brzina tačaka nivelmanske kinematičke mreže (nivelmanskih repera), korišćenjem dodatnih skupova geopodataka i primjenom geostatistike, prvenstveno kriginga, izvršeno je predviđanje (procjenjivanje, prognoza, predikcija) i definisana područja sa najbržim slijeganjem Zemljine kore (oko -2,5mm godišnje), na prostoru: 1) približno „trougaono“ područje između Krupe na Vrbasu, Jajca i Ključa, 2) grad Doboj sa okolinom i 3) širi pojas pravca pružanja Tuzla-Ugljevik-Bijeljina. Rezultati ovog istraživanja pokazuju da je neophodno dalje istraživati, sa novim skupovima geodetskih i ostalih geopodataka, u okvirima Republike Srpske, Bosne i Hercegovine i Balkanskog poluostrva. Kroz saradnju geodeta, geologa, seizmologa, geofizičara i sl. moguće je razviti nove 2D i 3D digitalne modele geoloških struktura i gustina Zemljine kore, da bi se potpunije odredila pomjeranja Zemljine kore, a koja mogu bitno uticati na izgradnju naseljenih mjesta, inženjerskih objekata itd.

 

O članovima tima

Dejan D. Vasić, master inženjer geodezije, zaposlen kao asistent na Arhitektonsko-građevinsko-geodetskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci na Studijskom programu Geodezija. Uža naučna oblast Geodetski referentni sistemi (matematička, fizička i satelitska geodezija, geodetska astronomija, geodinamika i uspostavljanje geodetskih referentnih sistema, )

Gorana Z. Todorić, master inženjer geodezije, zaposlena u Republičkoj upravi za geodetske i imovinsko-pravne poslove i Geodetskoj  agenciji "VIŽ" iz Prnjavora.

Dr Radenko I. Višnjić, dipl. inž. geod., zaposlen kao nastavnik na Studijskom programu Geodezija Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci . Nastavnik je u užim naučnim oblastima Geodezije: Geodetski referentni sistemi (matematička, fizička i satelitska geodezija, geodetska astronomija, geodinamika i uspostavljanje geodetskih referentnih sistema) i Geodetski premjer (tehnike geodetskih mjerenja, geodetski premjer, inženjerska geodezija, itd.).